Dirk Mulder is pas 27 als hij zich in 1938 als jachtbouwer vestigt in Voorschoten. Hij heeft een
opleiding in jachtbouw en scheepsbeschieten gevolgd en in zijn vrije tijd al een aantal kleine houten kano’s en roeiboten gebouwd. Gezegend met een goed zakeninstinct wil hij van zijn hobby zijn werk gaan maken en begint een jachtwerf die hij "De Watersport" noemt. Een jaar later neemt hij een timmerman in dienst die tot het einde toe bij hem zal blijven: Arie den Hollander. Arie en zijn vrouw Jo betrekken een huis op de werf en hebben meer dan een halve eeuw lief en leed met de Mulders gedeeld.
Bijzonder mens
Dirk Mulder is bijna 93 jaar oud geworden. Hij is een bijzonder mens maar geen gemakkelijke. Arie: "Hoe je ook je best deed - altijd kreeg je commentaar. Maar in de kroeg vertelde hij dat hij zich geen betere timmerman wensen kon!" Een paar keer hebben de beide mannen zo'n fikse ruzie dat er bijna klappen vallen. Desondanks kunnen ze goed samenwerken en wordt er geen ontslag genomen of gegeven. Mulders zuinigheid is spreekwoordelijk. Den Hollander weet nog dat hij zelfs de kromme spijkers opraapt om weer recht te slaan. Mulders zoon Dick vertelt dat die zuinigheid later ook de maten van het interieur van de Favorite-kruisers bepaalde. De dinette bijvoorbeeld is zo gemaakt dat de verschillende onderdelen precies uit één plaat hechthout van de standaardmaat 240 bij 120 cm gehaald kunnen worden. En de deurtjes zijn niet breder dan 60 cm want zo haal je er precies twee uit een plaat. Mulder senior is ook koppig. De klant heeft weinig tot niets in te brengen. "Zoals je het maakt, zo heb je het," is zijn favoriete uitdrukking. Er zijn wel klanten met speciale wensen, maar als Mulder het zelf niet mooi vindt wordt het niet gemaakt.
Op de werf worden in het begin vooral open zeilboten gebouwd zoals de Pampus en Vrijheid. Aan het eind van de jaren '40 ligt het accent op houten rondspant zeiljachten (massief mahonie op eiken spanten) naar eigen ontwerp van Mulder, die als DIMU-jachten worden verkocht. Tijdens de oorlog ligt de bouw zo goed als stil omdat het dan vrijwel onmogelijk is aan hout te komen. Maar zodra er weer hout te krijgen is begint het getimmer weer op de werf. Enkele van deze klassieke DIMU-zeiljachten varen nog steeds rond in Nederland. Elektrisch gereedschap was er toen nog niet. Alles werd met de hand gezaagd, geschaafd en geboord. 's Winters was het werken in de loods geen pretje. De verwarming bestond uit een kachel die met houtkrullen werd gestookt. Om de rook weg te krijgen werden de deuren opgezet, waardoor het personeel weer bittere kou stond te lijden. Maar Mulder werkte die eerste jaren zelf even hard mee en geklaagd werd er niet.
In 1953 loopt het eerste stalen motorjachtje bij "De Watersport" van stapel. Deze voorloper van de later ongekend populair geworden Favorite-kruiser wordt gemaakt in lengten van 6,5 meter en 7,5 meter, heeft nog geklonken spanten en wordt uitgerust met een Volvo petroleummotor. Later wordt dit model liefkozend “Baby Favorite” genoemd. Vanaf 1955 legt Mulder zich voornamelijk toe op de bouw van motorjachten, waar juist in die tijd, als de welvaart in Nederland begint toe te nemen, grote vraag naar ontstaat. Zelf is hij altijd een verwoed zeiler geweest en hij ontwerpt een motorboot van 8,30 meter waarin hij zichzelf het prettigst voelt: mahoniehouten opbouw en een oprolbaar dakje zodat je bij goed weer heerlijk in de open lucht kunt sturen en zitten. Een stevenbeslag met de initialen DM siert de boeg.
Behalve de aftimmering van deze schepen doen timmerman Arie den Hollander en Dirk Mulder in de beginjaren ook al het plamuur-, schilder- en lakwerk en de elektriciteit aan boord helemaal zelf. Dat laatste stelt dan nog niet veel voor. "Boordlichten en een 12 volts afzuigertje voor de motor, daar hield het wel mee op. En een trekschakelaar voor de lamp in de salon. Maar de eerste modellen hadden zelfs dat nog niet. Die hadden nog een lamp met een gaskousje," vertelt de timmerman.
Naam en ontwerp
Vlak naast de werf woont reclameman Aad Reudink, die ook beletteringen maakt. Mulder is met hem bevriend en samen bedenken ze voor deze jachtjes de naam "Favorite-kruiser". Dat "Favorite" is overigens niet Amerikaans/Engels bedoeld, maar moest voor een beetje Frans elan aan de naam zorgen. Reudink ontwerpt er ook een speciaal, uit de hand geschilderd, lettertype voor, een zogenaamd "brush script", dat nergens anders voor wordt gebruikt. De ontwerptekeningen voor de Favorite-kruiser worden gemaakt door A. Volker uit Den Haag.
Super Favorite
In de jaren '60 wordt een grotere en luxere versie van de Favorite-kruiser geïntroduceerd, de “Super Favorite". Deze sierlijke jachten, voorzien van een mooie waaiersteven, worden gebouwd in lengten van ruim 9 tot ruim 10 meter. Ze zijn meteen heel populair en verkopen als warme broodjes. In de topjaren wordt er elke maand wel een jacht opgeleverd. Later zakt dat naar zo'n vijf per jaar. Aan het ontwerp is in de loop der tijd niet zo heel veel veranderd. De tussenspijlen in de ramen zijn verdwenen, de "petjes" boven de voorramen zijn breder geworden en de houten zijboorden hebben aan de achterkant grotere "vleugeltjes" gekregen. Ook zijn de gangboorden iets breder geworden. Aan dit soort details kunnen experts op de werf nu soms nog zien uit welke periode een schip ongeveer stamt. Ook bouwt Mulder een aantal motorsailers. Hij doet dat meestal eerst voor zichzelf zodat hij het ontwerp kan uittesten. Hij vaart ermee tot hij er een koper voor heeft. Dat blijkt een typische Mulder-methode te zijn, waarover later meer.
Mahonie
Door Mulders voorliefde voor hout worden de stalen rompen voorzien van een massief mahonie opbouw en wordt er ook aan de aftimmering veel aandacht besteed. Timmerman Arie kiest alleen of samen met Mulder bij verschillende houtzagerijen de beste bomen uit om de planken uit te kunnen laten zagen. Voor de opbouw zijn lange planken nodig van 50 cm. breed. Om het trekken van het hout zoveel mogelijk tegen te gaan moeten die planken uit een kwart van zo'n boom worden gezaagd. Aangezien de kern van de boom en de buitenste schil ongeschikt zijn, is er een flinke boom nodig van minimaal 130 cm doorsnede om er de benodigde plankbreedtes uit te kunnen halen. Als die boom eenmaal in planken is gezaagd komt hij op de werf te liggen met latjes tussen de planken om in de buitenlucht te drogen. Tegenwoordig wordt door de werf al het hout voorgedroogd gekocht.
Voor de aftimmering wordt deels massief mahonie en deels hechthout met mahoniefineer gebruikt. "Dat hout kwam altijd van Bruynzeel," weet Den Hollander. "Dat was de beste kwaliteit." Het deurtje naar de wc in de punt, de kastdeurtjes in de kombuis en de laatjes in de salon worden wit gelakt om het interieur licht te houden. Mulder hecht daar van begin af aan veel waarde aan. En waar in goedkoper afgetimmerde schepen alles recht is, worden bij de Favorite de hoeken waar mogelijk mooi afgerond.
Hiswa
In een uitgave van de Waterkampioen uit 1962 wordt gemeld dat Jachtwerf “De Watersport” met een tweetal schepen zal exposeren op de Hiswa-watersporttentoonstelling in Amsterdam. Het zijn een Favorite-kruiser met een lengte van 8.40 en een breedte van 2.85 meter, en een Super Favorite-kruiser met een lengte van 9.30 en een breedte van 3.20 meter.
Aardig is te vermelden wat de Waterkampioen hier over schrijft:
“De huid is uit plaatstaal van 3 mm vervaardigd, terwijl kiel en vlak 4 mm dik zijn. De opbouw en betimmering worden uitgevoerd in mahonie. De indeling van beide jachten in standaard uitvoering is gelijk – vijf slaapplaatsen – en in beide schepen wordt de vier cilinder Penta 35 pk-motor ingebouwd met een reductie van 2:1, waarmee een snelheid van 16 km/uur kan worden behaald. De prijs van een “Favorite” kruiser bedraagt f 25.000 en van de “Super Favorite” kruiser f 27.500.”
Bekleding
Maanden voordat de Hiswa van start gaat breekt op de werf al de "boterites" uit, zoals Jo, de vrouw van timmerman Arie, het noemt. Zij werkt zelf ook tot diep in de nacht mee met het maken van de bekleding, het naaien van de gordijnen en het schoonmaken van de schepen. Voor de kussens wordt schuimrubber gebruikt, maar dat is in die beginjaren nog heel dik, stug en loodzwaar. Pas later komt er zachter schuimrubber op de markt. De skai bekleding is in het begin meestal blauw met witte bies, maar al gauw wordt door de meeste klanten gekozen voor ivoorwit, een kleur die prachtig afsteekt bij het donkere mahonie en er, net als het chromen beslag en de witte accenten in de salon, voor zorgt dat het interieur niet te donker wordt. De gordijntjes zijn vrijwel altijd van gestreepte stof. Dat blijft jarenlang mode in de watersport. Dat de ramen scheef aflopen en de gordijnen dus ook, is Jo een doorn in het oog. Later volgt ze de vorm van de ramen niet meer en maakt ze de gordijnen gewoon recht: rondom op dezelfde lengte.
Archief
Dirk Mulder houdt niet van publiciteit. Hoe minder men van zijn zaken weet, hoe beter hij het vindt. Een register van gebouwde schepen wordt ook niet bijgehouden. Zijn zoon Dick Mulder, die de werf in 1984 overneemt, kan daarom slechts schatten hoeveel Favorite en Super Favorite kruisers er door jachtwerf "De Watersport" (eerst Mulder, later Van Kleef) zijn gebouwd. Hij houdt het op ca. 160 tot 180. Ook is niet bekend aan wie de kruisers zijn verkocht. Jammer, want soms bevonden zich bekende Nederlanders onder de klanten. Bekend is in elk geval dat Rudi Carrell in de jaren '60 een Favorite-kruiser had en er zelfs nog een tijdje op heeft gewoond in Amsterdam. Maar we weten helaas niet welke dat was. Hoewel andere jachtwerven volop adverteren, doet jachtwerf “De Watersport” dat eerst nog maar aarzelend. Voor zover wij kunnen nagaan verschijnt er in 1967 pas voor het eerst een advertentie in de Waterkampioen.
Topjaren
De Waterkampioen besteedt in 1967 aandacht aan jachtwerf “De Watersport”, die dan topjaren beleeft. De Super Favorite, inmiddels met een lengte van 9.40 meter, wordt dan standaard geleverd met een 56 pk petroleummotor en kost fl. 47.000. Een dieselmotor is ook mogelijk, maar dan voor de prijs van f 51.000. Dat de jachtwerf met de tijd mee gaat blijkt het jaar daarop. Vanaf 1968 worden alleen nog dieselmotoren ingebouwd. De Favorite-kruiser, waarvan de kuip wordt afgesloten door zeiltjes, is uitgerust met een Peugeot-dieselmotor en verkrijgbaar voor fl. 31.000. Voor de “Super” is er nog een extra optie verkrijgbaar, namelijk een zesde slaapplaats. In de achterhut wordt dan een enkele en een dubbele kooi gemaakt. Ook is de kuip afsluitbaar gemaakt door middel van grote schuiframen.
Romp
De rompen van de Favorite en Super Favorite worden door derden gebouwd. Belangrijkste leveranciers zijn Kempers uit Alphen en Van Waveren uit het Westland. De werf die de goedkoopste aanbieding doet, krijgt de order. Meestal worden er een stuk of 10 rompen tegelijk besteld. De mooiste zijn die met de karakteristieke waaiersteven. Maar het is veel extra werk om die zo te maken, dus die zijn duur. In slechtere tijden wordt daarom gekozen voor de eenvoudig te bouwen vouwcasco's.
De rompen worden eerst gescopeerd: een behandeling waarbij er een zink/aluminiumlaag wordt aangebracht op het metaal, wat een bijzonder effectieve barrière tegen roest vormt. Daarna komen ze naar Voorschoten. Na aankomst worden de rompen eerst geplamuurd. In het begin wordt dat nog met gips gedaan.
Als er eenmaal afgelakt kan worden, wordt voor de romp meestal 'gebroken wit' van Epifanes gebruikt. Soms heeft een klant echter andere wensen. Er zijn enkele donkerblauwe Favoriten geschilderd en vroeger is er ook iemand geweest die z'n Favorite lichtblauw wilde hebben. Arie den Hollander herinnert zich dat jachtje in die kleur te hebben geschilderd en dat hij zich daarmee de woede van Mulder sr. op de hals haalde. "Zulke lelijke schepen bouw ik niet," had die gegromd.
Van Kleef
In 1969 verpacht Mulder de werf aan Hans van Kleef. De eerste jaren bouwt Van Kleef de Favoriten en Super Favoriten nog volgens het beproefde concept. Als de zaken later minder gaan moet er bezuinigd worden en kiest hij meestal voor goedkopere rompen. De karakteristieke waaiersteven verdwijnt daardoor geleidelijk, maar het mooie mahoniehout van de opbouw blijft. Dat Van Kleef wel de publiciteit zoekt, in tegenstelling tot zijn voorganger, blijkt uit de veel vaker voorkomende advertenties. In 1973 wordt door de Waterkampioen nog een keer een overzicht gegeven van wat er dan op de Hiswa te koop is. Uit informatie over jachtwerf “De Watersport” blijkt dat de tentoongestelde Super Favorite dan 9.50 meter lang is, standaard zes slaapplaatsen en een 50 pk sterke Peugeot diesel heeft. Ook de doorvaarthoogte wordt vermeld: 2.32 meter. De prijs is onderhand gestegen naar fl. 67.000. De Super Favorite-kruiser de Luxe, de voorloper van de latere Favorite Superieur, doet ook z’n intrede. Met een lengte van 10,50 meter is dit schip op dat moment de grootste in de serie. Vanaf 1974 worden er kennelijk geen prijzen meer vrijgegeven voor publicatie. Wel blijft Van Kleef met enige regelmaat adverteren.
Mede door de oliecrisis komt Van Kleef financieel steeds meer klem te zitten en uiteindelijk, in 1984, kan hij het niet meer bolwerken. Mulder senior is dan 72 jaar oud en geniet volop van zijn eigen Super Favorite, de "Jonge Dick". Dick Mulder junior komt dat jaar net uit dienst en hij is het met zijn vader eens dat jachtwerf "De Watersport" niet verloren mag gaan. Hij neemt op 22-jarige leeftijd het roer over en zorgt voor de broodnodige vernieuwingen. De naam van de werf verandert in Jachtwerf D. Mulder en de schepen worden weer gebouwd met een waaiersteven. De lengten variëren van 10.50 tot 17.50 meter. Het model verandert ook en de typeaanduiding wordt nu "Superieur", door Dick bedacht toen hij na een keer uitgebreid dineren het etiket van de uitstekende wijn bestudeerde. De witte accenten van deurtjes en laatjes in de salon verdwijnen. Mulder sr. is het er niet mee eens. "Véél te donker," is zijn kritiek. In de jaren '90 verdwijnt langzaam de houten opbouw. Deze wordt vervangen door een stalen of aluminium exemplaar. De houten afwerking van het interieur blijft echter een van de belangrijkste aandachtspunten. Rond die tijd worden er naast de Favoriten ook exclusieve jachten gebouwd onder de merknaam “Futura”. De Futura-jachten worden naast het merk Favorite gevoerd als een geheel afwijkende modellenreeks en zijn bedoeld voor een heel andere doelgroep.
Nieuwe Favoriten
Vanaf 1996 wordt er op de werf weer een nieuw model Super Favorite-kruiser in het programma opgenomen. Het is de Super Favorite Convertible met een lengte vanaf 10.70 of 11.30 meter en met een grote open kuip. Het mahoniehout komt weer terug op deze convertibles. Net als zijn vader neemt Dick vooral zichzelf als maatstaf bij het ontwerpen van nieuwe schepen. Het lekker met de hele familie buiten kunnen zitten vindt hij belangrijk, en zo denken de klanten er duidelijk ook over. Als hij een schip bouwt voor zichzelf is het al verkocht voor hij er mee heeft kunnen varen. In 2010 wordt de klassiek gelijnde Mulder Favorite 1500 geïntroduceerd als eerbetoon aan de Favorite-kruiser waarmee het succes van de werf bijna 60 jaar geleden begon. Ook volgden er een 1400 en een 1300. Deze elegante schepen worden wereldwijd met veel enthousiasme ontvangen. De Favorite 1400 IPS werd in 2011 zelfs uitgeroepen tot "Best Production Yacht" door een vooraanstaand Amerikaans watersportblad. In 2015 verandert de naam van de werf in “Mulder Shipyard”.
Verhuizing
In 2010 treedt de dan 22-jarige Nick Mulder toe tot het verkoopteam van de werf. Hiermee herhaalt de geschiedenis zich, want in 1984 kwam Nicks vader Dick Mulder op diezelfde leeftijd bij de werf. Tegenwoordig lopen er ook diverse zeer luxe jachten voor de 'happy few' bij Mulder van stapel. Rijke Russen en Arabieren weten de weg naar Mulder al jaren te vinden. In 2013 is een nieuwe werf in Zoeterwoude-Rijndijk geopend, waar grote jachten tot 45 meter lang kunnen worden gebouwd. Jachten tot 18 meter kunnen nog gebouwd worden op de oude locatie in Voorschoten.
Zoals gezegd houdt de werf sinds Dick Mulder er aan het roer kwam te staan wél een register bij van de schepen die er worden gebouwd.